مهرناز امین آقایی؛ احمد غیاثوند
چکیده
شهروندی به‌عنوان پویاترین شاخص جامعه مدرن، از اهمیت بسزایی برخوردار است. پژوهش حاضر باهدف توصیف انواع رفتارهای شهروندی فعال مردم شهر تهران انجام‌گرفته است، همچنین سعی شده ابعاد و رفتارهای شهروندی فعال در شهر تهران برحسب متغیرهای زمینه‌ای تحلیل آماری شوند. این مطالعه به روش پیمایش انجام‌شده و جامعه آماری آن را «کلیه افراد 15 ...
بیشتر
شهروندی به‌عنوان پویاترین شاخص جامعه مدرن، از اهمیت بسزایی برخوردار است. پژوهش حاضر باهدف توصیف انواع رفتارهای شهروندی فعال مردم شهر تهران انجام‌گرفته است، همچنین سعی شده ابعاد و رفتارهای شهروندی فعال در شهر تهران برحسب متغیرهای زمینه‌ای تحلیل آماری شوند. این مطالعه به روش پیمایش انجام‌شده و جامعه آماری آن را «کلیه افراد 15 سال به بالای شهر تهران» تشکیل می‌دهند. شیوه نمونه‌گیری از نوع «نمونه‌گیری چندمرحله‌ای» بوده و حجم نمونه طبق فرمول کوکران برابر با 2400 نفر می‌باشد و برای جمع‌آوری اطلاعات از تکنیک «پرسشنامه» استفاده‌شده است. به لحاظ عملیاتی مفهوم شهروندی فعال در قالب چهار بُعد: میزان مشارکت شهروندی، میزان مسئولیت‌پذیری شهروندی، میزان جامعه‌پذیری شهروندی و میزان هویت شهروندی موردسنجش قرارگرفته است. یافته‌های حاصل بیانگر آن است که حدود نیمی از مردم، شهروند فعال (46 درصد) و در مقابل یک‌چهارم (26 درصد) شهروند منفعل هستند. همچنین میانگین شاخص شهروندی فعال برابر با 36/3 می‌باشد. این میانگین برای بُعد میزان مشارکت اجتماعی در امور مختلف شهر برابر با 9/2، برای مسئولیت‌پذیری اجتماعی برابر با 25/3، برای میزان جامعه‌پذیری شهروندی برابر با 61/3 و در نهایت برای میزان احساس هویت شهروندی برابر با 64/3 گزارش شده است. در واقع مشاهده می‌شود که میزان مشارکت شهروندی مردم تهران منفعل‌تر و در مقابل احساس هویت شهروندی در بین آنها بیشتر است. درمجموع از 13 رفتار شهروندی موردمطالعه فقط چهار رفتار همسایگی، مسئولانه جمعی، ترافیکی و اخلاق شهری مطلوب بوده می‌باشد.
